مشکاتیان

طلوع مشکاتیان
مرکز حفظ و اشاعه موسیقی، از اواخر دهه پنجاه با هدف آموزش، احیا و رواج سنتهای موسیقی ایرانی بوسیله نورعلی خان برومند و داریوش صفوت، تاسیس و سپس با دعوت از اساتید بزرگ آن زمان تکمیل شد. نقش این مرکز، در پیشرفت موسیقی ملی، غیر قابل انکار است بطوریکه بسیاری از اساتید شاخص حال حاضر، پرورش یافته همین مرکز بودند.

پرویز مشکاتیان یکی از همین اساتید است که فعالیتهای رسمی هنری خود را در زمینه سنتورنوازی، از همین مرکز آغاز کرد و توانست در آزمون باربد, مقام اول مشترک را در سنتورنوازی, به همراه پشنگ کامکار بدست آورد. وی بعدها به همکاری با گروهی پرداخت که متشکل بود از: پریسا (آواز)، حسین علیزاده (تار)، محمدعلی کیانی نژاد (نی)، داوود گنجه ای (کمانچه) و محمود فرهمند (تمبک).

Audio File به قسمتی از اجرای این گروه توجه کنید.

وی در کنار آن به اجرای برنامه های تکنوازی و دونوازی نیز پرداخت که بدین وسیله سنتورنوازی خود را به اهل هنر معرفی کرد.

استقبال مردم از سبک جدید سنتورنوازی وی بسیار خوب بود. چهارمضرابهای زیبای وی که سرشار از ملودیهای دلربا، درابهای زیبا و سرعت بالای مضرابهایش بود، همگان را حیرت زده می کرد.سرعت مضرابهای وی تا حدی زیاد است که در بعضی چهارمضرابهایش، شنونده احساس می کند که حتی دو سنتور با هم در حال نواختن هستند!این سرعت وی در نوازندگی پیوسته توأم با دقت بوده است به طوریکه تمامی نت ها, شفاف و شسته رفته اجرا می شوند و این خود درس مهمی برای سنتورنوازان است.

audio file چهارمضراب مخالف سه گاه: سنتور پرویز مشکاتیان، تمبک ناصر فرهنگفر

ریتم در اکثر آثارش، دائما در حال تغییر است و این امر باعث شده که شنونده هیچگاه نتواند ادامه قطعه را حدس بزند. از دیگر ویژگیهای آثارش می توان به استفاده از ملودیهای طرب انگیز، اشاره کرد که ساخته های وی را از آهنگسازان دیگر متمایز می کند. این ویژگیها را می توان در قطعاتی چون: audio file بیداد ، داد و بیداد، سماع آوا، پگاه، دل انگیزان, طلوع، پیروزی، audio fileرزم مشترک و... به وضوح مشاهده کرد. وی توانسته منظور و احساس خود را در تمامی این آثارش, به خوبی به شنونده انتقال دهد که این خود نشان از آشنایی کامل وی بر موسیقی ایرانی است.

Audio File قطعه "دل انگیزان": سنتور پرویز مشکاتیان، تمبک محمود فرهمند

وی بعدها با همکاری حسین علیزاده، گروه عارف را تشکیل داد و بعد از انقلاب نیز، همکاری پیوسته خود را با محمدرضا شجریان در آلبومهایی چون: دود عود، دستان، آستان جانان، نوا مرکب خوانی، بیداد، قاصدک و... آغاز کرد که هر کدام از آنها، نمونه های بارزی از خلاقیت و هنر وی در زمینه آهنگسازی و بخصوص تصنیف سازی، هستند. البته متاسفانه, وی بعدها به دلایلی همکاری هنری خود را با شجریان, قطع می کند.

audio file تصنیف "شیدایی": آواز محمدرضا شجریان، سنتور پرویز مشکاتیان، تمبک ناصر فرهنگفر

وی علاوه بر آهنگسازی، در تنظیم قطعات نیز تبحر خاصی دارد و این امر ناشی از اطلاعات کامل وی از دیگر سازهای ایرانی است. به طور مثال می توان به تنظیم قطعه «چکاد» اشاره کرد که نمونه بهترین تنظیمهای وی به شمار می آید. مشکاتیان بارها و بارها در خارج از کشور، به اجرای برنامه پرداخت که در بهترین آنها می توان به کنسرت فستیوال مولانا در ایتالیا در سال 1993 میلادی (1372خورشیدی)، اشاره کرد که در آنجا علاوه بر سنتورنوازی, به نوازندگی سه تار پرداخت و بدین وسیله مهارت خود را در نوازندگی این ساز نیز نشان داد.

audio file تکنوازی سه تار از پرویز مشکاتیان

از دیگر آثار وی می توان به: لاله بهار(شهرام ناظری)، مقام صبر (علیرضا افتخاری)، صبح مشتاقان (علی جهاندار)، کنسرت همایون (حمیدرضا نوربخش)، کنج صبوری (علی رستمیان)، افشاری مرکب، مژده بهار، افق مهر، کنسرت راست پنجگاه و وطن من (ایرج بسطامی)، اشاره کرد. نکته بسیار جالبی که در تمامی تصانیف وی دیده می شود، انتخاب شعر مناسب با دستگاه مورد نظر است.

Meshkatian
پرویز مشکاتیان


وی به مرکب نوازی (مدولاسیون)، که یک اصل مهم و فنی در موسیقی است، بسیار بها می داد و به پشتوانه خلاقیتی که داشت، توانست برنامه های ترکیبی بسیار زیبایی خلق کرده و با گروه خود اجرا کند.

گروه عارف، از زمان شکل گیری خود، بارها و بارها دستخوش تغییرات شد به گونه ای که هیچگاه اعضای گروه آن ثابت نماندند و می شود گفت که عضو همیشه ثابت آن، خود پرویز مشکاتیان بود. مشکاتیان پس از سالها دوری از عرصه موسیقی، در زمستان 1383، دوباره با گروه خود به روی صحنه رفت و با همکاری شهرام ناظری، کنسرتی در سالن وزارت کشور، اجرا کرد. سنتورنوازی وی در این برنامه، بدین گونه بود که هنوز چابکی و آمادگی گذشته خود را داشت.

استاد مشکاتیان با چاپ نت قطعات و پارتیتورهای آهنگهایش، پس از سالها انتظار دوست داران آثارش موافقت کرد و این قطعات توسط آقای علیرضا جواهری (از شاگردان ایشان)،نت نگاری شده و تا اکنون نیز بسیاری از آثار وی را از جمله پیش درآمدها، چهارمضرابها و تصانیف، به چاپ رسانیده است.

وقتی یک نوازنده نگاهی به این آثار می اندازد، متوجه می شود که چقدر نواختن قطعات مشکاتیان دشوار و پر از موردهای تکنیکی است. نوازندگی آثار او سالها ممارست و کوشش میطلبد. . قطعاتی پر از دراب، تکیه، پاساژ و اتودهای مضرابی مشکل. یک ویژگی شاخص قطعات وی، تکرار زیاد یک یا چند میزان (بصورت ترجیع بند یا گاهی پایه مضرابی) است که شاید در وهله اول ناخوشایند جلوه کند، ولی وقتی در قطعه اجرا شود، زیبایی آن نمایان می شود.

از دیگر ابداعات آهنگسازی وی، می توان به خفه کردن صدا در یک آن و ادامه دادن آن با جفت مضرابهایی که صدای آن کم کم افزایش می یابد، اشاره کرد که به نوبه خود باعث زیبایی قطعه می شود. در پارتیتورهای مشکاتیان میبینیم که حتی برای دف و تمبک نیز در قطعه گروهی، تنظیم خاصی نوشته شده؛ به صورتی که جاهایی از قطعه که به دف یا تمبک احتیاج نبود، از آنها استفاده نمی کرد و در مقابل، هنگام نیاز به خوبی از آن بهره می برد.

بدون تردید سبک سنتورنوازی پرویز مشکاتیان، یکی از زیباترین و پرطرفدارترین سبکهای زمان ماست. پس عجیب نیست که هر سنتورنوازی از کوچک تا بزرگ، برای نشان دادن مهارت نوازندگی اش، قطعاتی از وی را اجرا کند.

استاد مشکاتیان، از همه نظر (چه تولید موسیقی، چه پرورش شاگرد، دوستی مردم با موسیقی ایرانی و ارائه رپرتوار موسیقی فراوان بصورت نت و پارتیتور) حق بزرگی بر گردن موسیقی ایرانی دارد و جا دارد که به پاس فعالیتهای ارزشمند هنری اش، از وی تقدیر شایانی بعمل آید.

Audio File به قسمتی از بداهه نوازی استاد مشکاتیان در دستگاه همایون، توجه کنید.

بر گرفته ازhttp://www.harmonytalk.com
نظرات 0 + ارسال نظر
برای نمایش آواتار خود در این وبلاگ در سایت Gravatar.com ثبت نام کنید. (راهنما)
ایمیل شما بعد از ثبت نمایش داده نخواهد شد